Welke muziekactiviteiten?
Vanaf 1 januari 2013 gelden in Vlaanderen geluidsnormen voor muziekactiviteiten. Deze regelgeving over het maximale geluidsniveau geldt voor alle muziekactiviteiten die toegankelijk zijn voor publiek en waar elektronisch versterkte muziek wordt gespeeld. Dat wil zeggen dat iedere openbare activiteit met opgenomen muziek (bv. cd’s, mp3 ...) of elektronisch versterkte livemuziek (bv. liveoptredens met microfoons, versterkers ...) onder de regelgeving valt. De geluidsnormen gelden dus voor een café met gewone achtergrondmuziek, een fuif in een zaal of een tent, muziek in een fitnesszaal, een dansvoorstelling, een eetfestijn met achtergrondmuziek, een theatervoorstelling met muziek, een optreden in een kleine of grote zaal, een festival in openlucht...
Activiteiten met enkel niet-elektronisch versterkte muziek (bv. fanfare, symfonisch orkest, kamerorkest,... zonder versterking) vallen niet onder de regelgeving. Dat is ook het geval voor activiteiten die op privédomein worden georganiseerd en niet toegankelijk zijn voor het ruime publiek. Bij gedeeltelijke versterking zijn de geluidsnormen wel van toepassing (bv. jazzcombo, semi-akoestische set...).
De lokale overheid heeft het laatste woord
De regelgeving over geluidsnormen voor muziekactiviteiten werd ingevoerd door de Vlaamse Regering en geldt overal in Vlaanderen (en dus niet in Brussel en Wallonië). Het is echter wel zo dat de lokale overheid (dat is: het college van burgemeester en schepenen van je gemeente) geval per geval strengere normen en bijkomende voorwaarden kan opleggen. Naast de geluidsnormen voor de muziekactiviteiten zelf, zijn er ook normen voor de omgeving rond de muziekactiviteit met de bedoeling overlast te beperken.
Daarnaast staat er in het algemeen Strafwetboek een regel die zegt dat je geen storend "nachtlawaai" mag maken. De politie kan deze regel altijd inroepen als er klachten zijn. Hetzelfde geldt voor de regelgeving over burenhinder uit het Burgerlijk Wetboek. Zorg er daarom voor dat je altijd goed navraagt welke regels er in je gemeente gelden als je een muziekactiviteit organiseert. Hiervoor kun je, afhankelijk van de gemeente, terecht bij de milieu-, jeugd- of cultuurdienst. Sommige gemeenten beschikken over een speciaal evenementenloket.
Mag ik voor 22 u meer lawaai maken dan erna?
De regelgeving voor muziekactiviteiten, zowel de normen voor de activiteit zelf als de normen voor de omgeving, gelden overal en altijd. De stelling dat er voor 22 u geen sprake kan zijn van overlast is dus fout.
Wanneer wordt er gecontroleerd?
Als je een muziekactiviteit organiseert, ben je altijd verplicht je aan de geldende reglementering te houden. Dus ook als er geen klachten zijn van omwonenden of bezoekers, kunnen politie of bevoegde ambtenaren optreden om een eventuele overschrijding van de normen vast te stellen en sancties op te leggen. De gehele regelgeving voor muziekactiviteiten is er niet alleen om overlast te beperken, maar ook om gehoorschade te voorkomen.
Grotere zalen of festivals hebben een andere vergunning nodig dan een klein café of kleine zaal
Dat is zeker niet altijd het geval. Aangezien de regelgeving bedoeld is om gehoorschade te voorkomen en te beperken, speelt de grootte van een evenement of zaal geen enkele rol bij de bepaling van de vergunning die je nodig hebt. Alles hangt af van de geluidsvolumes die je wilt produceren.
Een klein danscafé dat dagelijks muziek op een hoog volume wil spelen, heeft dezelfde vergunning nodig en heeft dezelfde verplichtingen als een megadiscotheek. Voor een muziekcafé dat luide rockconcerten wil organiseren, gelden dezelfde normen en bijkomende verplichtingen als voor een mega-festival. En ook omgekeerd: een groot festival dat enkel lagere volumes produceert, kan werken met dezelfde normen en verplichtingen als een klein muziekcafé.
Geluidsnormen voor de buren én voor je oren
Geluidsnormen voor muziekactiviteiten zijn er niet alleen om overlast te vermijden. Ze zijn er ook om te voorkomen dat de oren van je publiek en medewerkers worden beschadigd. Gehoorschade treedt sneller op dan je denkt en is bijna altijd onomkeerbaar: zwaar beschadigde trilhaartjes in je oren worden niet hersteld en zijn ook niet te herstellen met een medische ingreep. Wie geregeld wordt blootgesteld aan te hoge volumes loopt bijna zeker schade op, vaak zonder het te voelen of te weten. Een verminderd gehoor of tinnitus (permanente oorsuizingen) zijn het resultaat. Om te vermijden dat je publiek en je medewerkers het slachtoffer worden van gehoorschade door te luide muziek, zijn volgende maatregelen belangrijk:
- Respecteer steeds de geldende geluidsnormen.
- Zorg bij hoge volumes voor rustmomenten, momenten waarop de muziek stiller staat (bv. tussen twee concerten) of alleszins voor een ruimte of zone waar het volume lager is, zodat mensen hun oren even kunnen laten rusten. Beschadiging is immers niet alleen afhankelijk van het volume, maar ook van de duur van de blootstelling.
- Zorg bij hoge volumes voor gehoorbescherming door middel van oordoppen. Dat is trouwens een wettelijke verplichting. Mensen die vaak worden blootgesteld aan hoge volumes (personeel van horecazaken, dj’s en muzikanten, fervente concertof discotheekgangers,...) schaffen zich best op maat gemaakte oordoppen aan.